Czym jest bilans powietrza w systemie rekuperacji i dlaczego ma znaczenie?

Czym jest bilans powietrza w systemie rekuperacji?

To zgodność ilości powietrza nawiewanego i wywiewanego z budynku oraz zgodność przepływów w poszczególnych pomieszczeniach z projektem.

Bilans oznacza, że suma nawiewu i wywiewu jest zbliżona, a różnica ciśnień między wnętrzem a zewnętrzem jest niewielka. W praktyce dąży się do równowagi w całym domu i właściwych proporcji w pomieszczeniach. Do pokojów nawiewa się świeże powietrze, a z kuchni i łazienek wyciąga się zużyte. Gdy bilans jest zachowany, rekuperator pracuje stabilnie, a powietrze krąży tam, gdzie powinno.

Dlaczego bilans powietrza w systemie rekuperacji ma znaczenie?

Zrównoważony bilans powietrza jest kluczowy dla jakości powietrza, komfortu użytkowania, efektywności energetycznej i trwałości całej instalacji.

Zrównoważony system dostarcza tlen do stref dziennych i sypialni, a skutecznie usuwa wilgoć i zapachy z kuchni oraz łazienek. Zmniejsza przeciągi i trzaskanie drzwi, ogranicza przenikanie zimnego powietrza nieszczelnościami i hałas na anemostatach. Chroni przegrody przed wilgocią i ogranicza ryzyko pleśni. Sprzyja niższym stratom ciepła i cichej pracy urządzenia.

Jak mierzy się równowagę wentylacyjną w praktyce?

Pomiary równowagi wentylacyjnej obejmują kontrolę przepływów na nawiewach i wywiewach oraz ocenę różnicy ciśnień między wnętrzem a zewnętrzem budynku.

• Pomiary przepływu wykonuje się anemometrem z czaszą lub stożkiem pomiarowym bezpośrednio na anemostatach.
• Suma nawiewu i wywiewu porównywana jest z wartościami z projektu i między sobą.
• Różnicę ciśnień mierzy się manometrem cyfrowym z sondą wyprowadzoną na zewnątrz. Oczekiwany wynik to bliskie 0 Pa, z akceptowalnym odchyleniem określonym w projekcie, na przykład do ±5–10 Pa.
• Sprawdza się ciśnienia w kanałach i nastawy wentylatorów w centrali.
• Nowoczesne centrale mogą estymować przepływy, ale pomiar w punktach nawiewu i wywiewu daje wiarygodny obraz.
• Wyniki wpisuje się do protokołu regulacji, aby łatwo wrócić do nastaw.

Jakie są typowe przyczyny zaburzeń równowagi wentylacyjnej?

Wiele czynników może prowadzić do zaburzeń równowagi wentylacyjnej, najczęściej są to problemy z filtrami, oporami instalacji, nieszczelnościami oraz niewłaściwymi nastawami.

• Zabrudzenia i zablokowania, takie jak zatkane filtry, kratki, zagięte przewody czy brudny wymiennik ciepła.
• Nieprawidłowe nastawy systemu, w tym zmienione biegi wentylatorów, aktualizacje sterownika bez regulacji lub zbyt mocno przykręcone anemostaty.
• Ograniczenia przepływu powietrza przez brak szczelin pod drzwiami wewnętrznymi lub uszczelnione progi.
• Nieszczelności kanałów i błędy montażowe, które prowadzą do ucieczki powietrza.
• Wpływ urządzeń zewnętrznych, jak silny okap kuchenny, który tworzy podciśnienie w domu.
• Czynniki środowiskowe, takie jak wiatr, oraz specyficzne tryby pracy centrali, np. odszranianie czy bypass.

Jak zaburzenia równowagi wentylacyjnej wpływają na komfort i zdrowie?

Zaburzenia równowagi wentylacyjnej znacząco obniżają komfort i negatywnie wpływają na zdrowie domowników, manifestując się poprzez przeciągi, hałas, migrację zapachów, nadmierną wilgoć i ogólne pogorszenie samopoczucia.

• Drzwi potrafią same się przymykać lub otwierać, a w kratkach słychać świst.
• Zapachy z kuchni lub łazienki przenoszą się do sypialni i salonu.
• Lustra dłużej parują, a wilgoć kumuluje się w narożnikach.
• Rośnie stężenie dwutlenku węgla i czujemy zmęczenie lub ból głowy.
• W dłuższym czasie wzrasta ryzyko zawilgocenia przegród i powstawania pleśni.

Jak skorygować przepływy powietrza podczas uruchamiania rekuperatora?

Skorygowanie przepływów powietrza podczas uruchamiania rekuperatora wymaga precyzyjnej regulacji zgodnie z projektem, dokładnych pomiarów na anemostatach oraz starannego zapisywania wszystkich nastaw.

• Przejrzeć projekt i zaplanowane przepływy w pomieszczeniach.
• Przygotować instalację do regulacji, zapewniając czyste filtry, drożne kanały i szczeliny pod drzwiami.
• Ustawić nominalne biegi centrali oraz sprawdzić tryby pracy.
• Wykonać pomiary na nawiewach i wywiewach, dławiąc przepływ na przepustnicach lub pierścieniach anemostatów.
• Skalibrować wentylatory tak, aby suma nawiewu i wywiewu była zbliżona, kontrolując różnicę ciśnień oraz działanie bypassu i ochrony przeciwzamrożeniowej.
• Zapisać protokół regulacji oraz przeprowadzić krótkie szkolenie z obsługi systemu.

Kiedy i jak często kontrolować równowagę wentylacyjną w instalacji?

Kontrola równowagi wentylacyjnej w instalacji jest zalecana już podczas pierwszego odbioru, po każdej istotnej zmianie w systemie oraz regularnie w ramach rutynowych przeglądów serwisowych.

• Podczas pierwszego uruchomienia i odbioru instalacji.
• Po każdej wymianie filtrów, po remoncie lub zmianie wystroju, który ogranicza przepływ.
• Po zmianie urządzeń wpływających na przepływy, np. okapu kuchennego.
• Po aktualizacjach oprogramowania lub zmianach algorytmów sterowania.
• Regularnie w ramach serwisu. W praktyce dobrze sprawdza się przegląd sezonowy. ComfortON oferuje cykliczne kontrole i wymianę filtrów, co pomaga utrzymać stabilny bilans.

Jakie proste pomiary można wykonać samodzielnie, by sprawdzić system?

Nawet bez specjalistycznych narzędzi można wykonać kilka prostych, orientacyjnych testów, aby samodzielnie sprawdzić działanie systemu wentylacyjnego.

• Test kartki przy anemostacie, pokazujący kierunek i przybliżoną siłę strumienia powietrza.
• Obserwacja drzwi podczas zamykania; wyraźne zasysanie lub odpychanie to sygnał nierównowagi.
• Użycie prostego czujnika dwutlenku węgla w sypialni, gdzie wysokie wartości rano wskazują na niedostateczny nawiew.
• Kontrola higrometrem w łazience po kąpieli; wilgotność powinna wyraźnie spadać w rozsądnym czasie.
• Nasłuchiwanie anemostatów, gdyż gwizd lub syk często oznacza zbyt duże prędkości przepływu.
• Regularna kontrola stanu filtrów i komunikatów wyświetlanych w sterowniku centrali.

Zadbany bilans powietrza to cicha praca rekuperatora, świeże powietrze w sypialni i suche lustra w łazience. To także stabilne rachunki i trwałość budynku. Warto traktować go jak stały element dbania o dom i zdrowie domowników.

Umów przegląd bilansu powietrza z ComfortON!